شاخص های شیمیایی آب بسیار مهم است و عدم رعایت آنها در فرآیند تصفیه منجر به بروز بیماری های خطرناک می شود. علاوه بر این، استاندارد نبودن برخی از این پارامترها منجر به خوردگی و ته نشین شدن تجهیزات می شود. به همین دلیل در انواع دستگاه های تصفیه آب صنعتی تلاش می شود تا این پارامترها به حد استاندارد برسد. در زیر لیست کاملی از انواع پارامترهای شیمیایی کیفیت آب، نحوه اندازه گیری و میزان مجاز آنها را ارائه خواهیم داد. با صدام محب همراه باشید.
چه سختی یکی از مهمترین پارامترهای شیمیایی آب است
یکی از مهم ترین پارامترهای شیمیایی آب درجه سختی آن است که نشان دهنده میزان مواد محلول در آب است. کربنات های کلسیم و منیزیم موجود در آب، سختی آب را افزایش داده و در نهایت منجر به تشکیل لایه های رسوبی در دیواره لوله ها و تجهیزات صنعتی می شود. علاوه بر این مصرف آب سخت باعث ایجاد بیماری های گوارشی و قلبی عروقی در انسان می شود. به همین دلیل در فرآیند تصفیه از سختی گیر رزینی برای جداسازی این املاح از طریق تبادل یونی با دانه های رزین استفاده می شود.
کاهش بیش از حد سختی باعث تلخی آب می شود. به همین دلیل حد استاندارد این پارامتر برای آب شرب 3 تا 7 GPG می باشد. آب بسیار سخت دارای درجه بالاتر از 10 GPG است که با سختی کاهش می یابد. برای اندازه گیری این پارامتر از سختی سنج های با دقت بالا استفاده می شود. در تصویر زیر مقدار این پارامتر برای آب نرم تا خیلی سخت نشان داده شده است.
چه سختی یکی از مهمترین پارامترهای شیمیایی آب است
هدایت الکتریکی EC آب
آب در حالت طبیعی خود یک هادی قوی است و دلیل این امر وجود یون های فراوان در آن است. با حذف یون ها از آب می توان این خاصیت را کاهش داد و آب نارسانا می شود. آب مقطر که آب خالص و بدون یون است، رسانایی الکتریکی بسیار کمی دارد. به همین دلیل از هدایت الکتریکی به عنوان یکی از پارامترهای شیمیایی آب استفاده می شود.
رسانایی الکتریکی بالای آب نشان دهنده وجود مقدار زیادی یون در آن است و باید تصفیه شود. واحد اندازه گیری این پارامتر میکروزیمنس بر سانتی متر است و با ابزاری به نام EC meter اندازه گیری می شود.
ORP یا کاهش پتانسیل اکسیداسیون
آب آشامیدنی در حالت طبیعی نباید خاصیت اکسید کننده داشته باشد. زیرا اکسید کننده به معنای نامناسب برای مصرف است و ورود این آب به بدن باعث بیماری های گوارشی و فشار خون می شود. پتانسیل ردوکس ORP میزان پتانسیل ردوکس را نشان می دهد و مقدار آن در آب آشامیدنی شهری +400 است. مقدار ORP در مایعات مختلف در تصویر زیر نشان داده شده است:
ORP یا کاهش پتانسیل اکسیداسیون
کروم
کروم یکی از انواع پارامترهای پارامترهای کیفیت شیمیایی آب شیمیایی آب است که فلزی سمی و بسیار خطرناک برای بدن است. کروم به اشکال 3 و 6 ظرفیتی در آب وجود دارد و مقدار کمی از شکل سه ظرفیتی آن مورد نیاز انسان است. در تصفیه آب، هدف حذف ترکیبات کروم شش ظرفیتی است که شامل کرومات سرب، کرومات کلسیم و کرومات استرانسیوم است. با توجه به اثرات منفی این ترکیبات بر بدن، حداکثر مقدار مجاز آنها در آب 0.05 میلی گرم در لیتر است.
آرسنیک
برخی از خطرناک ترین مواد شیمیایی موجود در آب، ترکیبات آرسنیک هستند که به شکل AS+3 و AS+5 وجود دارند. این ترکیبات در اطراف پالایشگاه های نفت و گاز فراوان بوده و سرطان زا هستند. علاوه بر این، آب های حاوی مقادیر بالایی از علف کش ها و آفت کش ها نیز حاوی آرسنیک هستند. طبق استانداردهای ارائه شده توسط سازمان بهداشت جهانی، میزان آرسنیک موجود در آب نباید از 0.05 میلی گرم در لیتر بیشتر باشد.
در فرآیند تصفیه آب با استفاده از مواد منعقد کننده و آهک، میزان آرسنیک موجود در آب کاهش یافته و ته نشین می شود.